Waar begin je bij veranderen

Als veranderen wordt aangevlogen met een beoogde oplossing zonder gedeeld beeld van de huidige situatie. Heb je dan het juiste uitgangspunt?

Als je met de auto van A naar B wil, stap je bij A in de auto. Als je B als uitgangspunt neemt zonder een gedeeld beeld van A, is het als een dropping van alle individuen afzonderlijk in een oerwoud zonder kompas. Hoe groot is de kans dat ze allemaal bij B aankomen? Alleen in het hier en nu kan je veranderen. Bij verandertrajecten is vaak de gewenste situatie het uitgangspunt. En waar begin je dan?

Het begint bij de vraag aan gebruikers wat zij willen, maar hoe moeten zij dat weten. Als een probleem of kans zich niet beperkt tot één persoon, wordt het vraagstuk pas helder als je met elkaar op onderzoek uitgaat op verschillende vlakken.

Voor duurzame veranderingen moet je weten wat van belang is, waarvoor je waarom samen op reis gaat. Ieder mens heeft eigen perspectieven, percepties en belangen. Als je die weet te vangen, voelen mensen zich gehoord en kom je er achter wat er werkelijk toe doet.

Omdat iedereen een eigen perceptie heeft, zit er een nuance tussen wat zij doen en wat zij zeggen. Door deze te vangen kan je zien wat de onderliggende problemen zijn en welke workarounds en patronen er in zijn geslopen.

Door te kijken naar processen en informatiebehoefte kan je zien welke ondersteunende structuur stabiel is en wie welke informatie nodig heeft om de taken uit te voeren. Inclusief feedback loops voor het lerend vermogen en continuïteit.

Als gebruikers zich gehoord en begrepen voelen, komt er ruimte om te kijken wat zij op zich af zien komen en waar zij naar toe willen. Zodat je weet hoe deze zich verhouden tot strategieën en waar een oplossing flexibel en schaalbaar dient te zijn. Zodat je een oplossing kan blijven ontwikkelen, nu en in de toekomst.

Als je weet wat waarvoor nodig is, wordt duidelijk welke variatie nodig is op centraal en decentraal niveau. Hiermee wordt ook inzichtelijk welke structuur nodig is om het samenwerken tussen afdelingen te ondersteunen voor cohesie. Waarbij gebruikers voldoende autonomie behouden om om te gaan met de weerbarstige praktijk.

En de gebruikers? Die hoef je niet mee te nemen. Iedereen heeft zelf bijgedragen aan het inzicht en kan meteen aan de slag. Samen organisch veranderen met faciliterende IT.